CO2-prijs voor het eerst boven 100 euro per ton
Op dinsdag 22 februari 2023 moesten bedrijven onder het Europese Emissiehandelssysteem (ETS) voor het eerst meer dan 100 euro betalen voor één ton CO2-uitstoot. Nooit moesten Europese bedrijven meer betalen voor hun CO2-uitstoot. De hoge prijs is een symbolische mijlpaal voor het ETS, een van Europa's belangrijkste instrumenten om de klimaatdoelstellingen te halen en tegen 2050 koolstofneutraal te zijn.
Het Europese emissiehandelssysteem (ETS) stelt een limiet aan de uitstoot van meer dan 10.000 industriële installaties, stroomproducenten en luchtvaartmaatschappijen, die samen goed zijn voor ongeveer 40% van de totale uitstoot in de EU. Deze limiet wordt stapsgewijs verlaagd. Bedrijven die meer willen uitstoten dan toegestaan, moeten emissierechten kopen. De prijs van deze emissierechten stijgt naarmate de vraag toeneemt.
Prijs van emissierechten stijgt snel
Jarenlang is er kritiek geweest op het ETS, omdat emissierechten te goedkoop waren en bedrijven niet voldoende aangemoedigd werden om te vergroenen en af te stappen van fossiele brandstoffen. Maar de laatste jaren zijn de prijzen van emissierechten snel gestegen. De prijs ligt nu ongeveer vier keer hoger dan begin 2020 en meer dan twaalf keer hoger dan begin 2018. De belangrijkste oorzaak van de prijsstijging is het klimaatbeleid in Europa dat steeds strenger wordt.
Aan het einde van vorig jaar kwamen het Europees Parlement, de Commissie en de lidstaten overaan om sneller gratis rechten uit de markt te halen en het systeem uit te breiden voor de luchtvaart en scheepvaart. De prijsverhoging is daar een gevolg van. Uitstootrechten zullen in de toekomst dan ook alleen maar duurder worden. Bedrijven moeten tegen april 2023 alle emissierechten hebben aangekocht om hun uitstoot van het afgelopen jaar te dekken.
Meer verkochten uitstootrechten bij weinig wind
Deze trend wordt versterkt doordat de komende weken kouder weer wordt voorspeld met weinig wind. Dit betekent dat de productie van windmolens beperkt blijft en dat stroomproducenten op fossiele brandstoffen (die in tegenstelling tot de industrie geen gratis uitstootrechten krijgen) extra uitstootrechten moeten kopen. Het helpt ook niet dat Europa het afgelopen jaar zijn steenkoolcentrales weer op volle toeren moest laten draaien om het gebrek aan Russisch aardgas op te vangen. Steenkoolcentrales produceren elektriciteit op de meest CO2-intensieve manier, waardoor ze ook meer uitstootrechten nodig hebben.
Dalende concurrentiekracht Europese industrie?
Voorlopig lijkt er geen einde te komen aan de prijsstijging van emissierechten onder het ETS. Het overschrijden van de drempel van 100 euro zal enerzijds bedrijven stimuleren om sneller over te stappen op koolstofarme energiebronnen, maar anderzijds kan het nieuwe argumenten geven aan tegenstanders van het ETS. De Europese industrie, die nu al te maken heeft met historisch hoge energieprijzen, vreest dat ze op de wereldmarkt nog meer concurrentiekracht zullen verliezen. De Europese industrie krijgt steun van Europese politici in hun verlangen om de snel stijgende CO2-prijs af te remmen.
Bron: De Standaard
